Ήταν ένα φθινοπωρινό πρωινό του Οκτώβρη, κάμποσα χρόνια πριν, στο Καστέλλο Ρόσσο, στην Κάρυστο της νότιας Εύβοιας. Η μεταλλική καγκελόπορτα εκ πρώτης όψεως ήτανε κλειστή. Λίγα σκαλοπάτια αργότερα, προς ευχάριστη έκπληξη μας, η είσοδος του εντυπωσιακού κάστρου ήταν ελεύθερη για όσους δε λογάριαζαν τη μικρή ανηφόρα.
Σκεπτόμενος το συμπαγές των πέτρινων τειχών που αιώνες πριν παρείχαν ασφάλεια σε όσους συνωστίζονταν πίσω τους, η εύκολη πρόσβαση εντός, έμοιασε με άνευ όρων παράδοση. Κανένας φύλακας, κανένα γκισέ εισιτηρίων, καμία ενημερωτική ταμπέλα, πλην μιας για τον κίνδυνο πυρκαγιάς.
Στην πορεία των επόμενων χρόνων, ακολούθησαν και άλλες ανάλογες εμπειρίες σε επισκέψεις υπέροχων πολιτιστικών μνημείων της χώρας μας. Η πιο πρόσφατη στην Κόνιτσα στο οικιστικό συγκρότημα της Χάμκως. Μνημεία ιστορικής και πολιτικής κληρονομιάς, για τα οποία, δαπανήθηκαν σημαντικοί οικονομικοί πόροι, (Ευρωπαϊκοί και εγχώριοι), όπως συχνά μας ενημερώνουν υπερμεγέθεις ταμπέλες, για την αναστήλωση, συντήρηση και ανάδειξη αυτών.
Έπειτα όμως, κατά την ταπεινή μου αντίληψη, τα γρανάζια σταματούν να γυρίζουν. Ο μηχανισμός σταματά. Άλλοτε με ξεκλείδωτες πύλες, δίχως φύλακα στην είσοδο, άλλοτε ερμητικά κλειστά με ένα αναρτημένο πρόγραμμα λειτουργίας, το οποίο δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα (όπως ένα όχι μακρινό καλοκαίρι στο κάστρο του Πλαταμώνα). Η αδιαφορία η οποία σε μερικές περιπτώσεις φτάνει στην εγκατάλειψη, ενθαρρύνει τη φθορά και ίσως τους βανδαλισμούς.
Μέσα σε αυτό το αλαλούμ, ελάχιστοι, αξιέπαινοι φύλακες με διττό ρόλο φύλαξης και ξενάγησης (π.χ. Βυζαντινός Ι.Ν Αγ.Σοφίας κάστρου Μονεμβασιάς) και κάποιοι εθελοντές κάνουν ότι περνά από το χέρι τους να συμμαζέψουν την κατάσταση.
Αγαπητοί συνταξιδιώτες, τα ιστορικά-πολιτιστικά κληροδοτήματα του λαού μας, εγχώριας ή μη, επιρροής και προελεύσεως, αποτελούν ένα θησαυρό ο οποίος αποτελεί φάρο της συλλογικής μας μνήμης. Το φώς αυτού φώτισε, τις γνώσεις, τις αξίες, τις παραδόσεις μας και δύναται να συνεχίσει με αξιώσεις να το κάνει για όλους. Η πολιτιστική και ιστορική μας κληρονομιά κληροδοτείται από γενιά σε γενιά. Τα μνημεία μας, περιμένουν στωικά τους κληρονόμους τους, να τα ανακαλύψουν, να τα σεβαστούν και να τα αξιοποιήσουν.
Το άρθρο συνέταξε ο φίλος και ταξιδιώτης Γεώργιος Καφαντάρης! Τον ευχαριστούμε πολύ που μέσα από το άρθρο του υπογραμμίζει την ανάγκη ευαισθητοποίησης και ανάληψης ευθύνης από τις επόμενες γενιές για τη διατήρηση, ανάδειξη και αξιοποίηση της πολιτιστικής κληρονομιάς ως πολύτιμο θησαυρό για το μέλλον.
Εmail επικοινωνίας: [email protected]
